Meš öllu...

...óhugsandi aš hrašallinn valdi heimsendi...........  Ķ sömu frétt segir einnig aš lķkurnar geti talist einn į móti 50 milljónum aš gangsetning eindahrašalsins valdi heimsendi.  Minni lķkur hafa oft talist vęnlegar til vinnings śti ķ hinum stóra heimi, svo ekki sé meira sagt!!!

Sem sagt vķsindamennirnir vita, sem oft įšur, ekkert hvaš žeir eru aš gera eša hvaša afleišingar žaš getur haft fyrr en aš afloknu "fikti"...

 


mbl.is Ekki hętta į ragnarökum
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Rebekka

Jamm,  bjallašu bara ķ žį og segšu žeim frį žessum vel ķgrundušu įhyggjum žķnum.  Kannski žeir skipti um skošun.  Žeir verša örugglega sérlega įnęgšir meš aš heyra aš žeir séu nś bara aš "fikta" og ęttu aš hętta žessari vitleysu...

Sorrķ, illa sagt, en ég hef fulla trś į aš žeir hjį CERN + samstarfsfélagar viti hvaš žeir eru aš gera.  Annars bż ég nś ķ Sviss og get lįtiš žig vita um leiš og eitthvaš gerist!

Rebekka, 30.6.2008 kl. 07:21

2 identicon

Jį, žaš er skarplega athugaš aš žaš er skrżtiš aš kalla 1/50.000.000 ómögulegt. En hafšu ekki įhyggjur af žessu vegna žess aš lķkurnar į žvķ aš žetta valdi heimsendi eru samasem engar. Žaš eina sem bendir til žess aš hrašallinn gęti orsakaš heimsendi, er sś stašreynd aš fólki hefur dottiš žaš ķ hug. Žaš eru engin lögmįl eša neitt viš žennan hrašal sem er vitaš hvernig ętti aš fara aš žvķ aš rśsta heiminum, žetta er bara eitthvaš sem fólki hefur dottiš ķ hug, eins og gjarnan žegar veriš er aš gera eitthvaš vķsindalegt sem er erfitt aš skilja, og krafist žess aš vķsindamenn afsanni žessa hugmynd, jafnvel žó hśn sé beinlķnis ekki formuš śr neinu nema ķmyndunarafli.

Helgi Hrafn Gunnarsson (IP-tala skrįš) 30.6.2008 kl. 09:15

3 Smįmynd: Snorri Magnśsson

Ég hef engar sérstakar įhyggjur af neinu ķ žessu sambandi, eingöngu aš benda į stašreyndir ķ fréttinni, sem eru į žann veg aš lesa mį śr henni aš vķsindamennirnir vita ekki fyrir vķst hvaš muni gerast žegar įrekstrarnir verša. 

Annars var įgętis umfjöllun um žessa "tilraun" ķ žęttinum Horizon į BBC fyrir nokkru sķšan.  Hana mį sjį, ķ fimm hlutum, į t.d. Youtube, įsamt fleiri myndskeišum um sama efni.  Ķ žessari umfjöllun BBC kemur fram aš vķsindamennirnir (vištöl viš žį sem standa aš "tilrauninni") vonist til aš geta skapaš žaš įstand sem var ķ heiminum strax ķ kjölfariš į Mikla Hvelli (Big Bang) og meš žvķ fundiš "Higgs eindina" (Gušs geniš - e. God gene) sem enginn veit hvort til er ešur ei enda enginn séš.  Ešlilega spyr ég žį hver žykist vita hvaša įstand var ķ heiminum strax ķ kjölfariš į Mikla Hvelli?  Ekki einu sinni Hubble stjörnusjónaukinn sér svo langt "aftur ķ tķmann". 

Einn vķsindamannanna, sem rętt var viš - og vinnur viš žennan hrašal - sagši aš žegar Mikli Hvellur varš žį hafi ekkert veriš, ekkert efni, enginn tķmi EKKERT og allt hafi oršiš til śr engu į svipstundu!  Sami vķsindamašur segir ķ žessari umfjöllun BBC aš vķsindi séu žaš sem menn geri žegar žeir viti ekki hvaš žeir eru aš gera (e. "Science is what we do when we don“t know what we are doing").  Žetta eru bara getgįtur į sama hįtt og vķsindamennirnir hafa veriš meš getgįtur um t.d. svarthol, afstęšiskenninguna o.fl.  Žaš er hęgt aš reikna śt allan fjandann aš gefnum žeim forsendum sem viš annašhvort höfum eša gefum okkur aš séu eša geti hugsanlega veriš en enginn žessara śtreikninga veršur aš stašreynd fyrr en aflokinni "tilraun" eša hvaš?  Žį stendur žaš eftir aš "tilraun" er ekkert annaš en "fikt" fulloršinna...

Ég efast um žaš "Rödd skynseminnar" aš žś getir lįtiš mig vita um eitt eša neitt, nema nįttśrulega "fiktiš" fari į žann veg sem vķsindamennirnir vona.

Allar hugmyndir verša til vegna ķmyndunarafls, sumar er hęgt aš sanna ašrar ekki, sumar verša aš veruleika ašrar ekki.  Til aš sannreyna kenningar žarf aš fikta (gera tilraunir), sumar takast og ašrar ekki.

Snorri Magnśsson, 30.6.2008 kl. 16:54

4 identicon

Žetta er góš lķna, "Science is what we do when we don't know what we are doing". Ég fķl'ana.

Allt gott og blessaš sem žś sagšir, nema nokkrar athugasemdir, allar vel meintar, og eingöngu til fróšleiks, alls ekki til aš nišra žig eša eitthvaš žannig... bara svona just in case žś hafir fengiš žann fķling af fyrri pósti mķnum. :)

Mikli Hvellur er vissulega fyrirbęri sem er afskaplega erfitt aš jafnvel bara ręša um meš venjulegum oršaforša, hvaš žį skilja. Löng saga stutt er aš viš Mikla Hvell hafi tķmi og rśm oršiš til. Žaš er vel hugsanlegt aš eitthvaš hafi veriš til žar įšur, en žaš hefur žį veriš ķ öšru formi en žess tķma og rśms sem viš skynjum. Hvaš ķ ósköpunum žaš ętti svo aš vera... tjah, ég veit ekki og sennilega enginn, en heimur įn tķma og rśms vęri ekki žaš skrżtnasta sem ešlisfręšin hefur gefiš okkur. Skammtafręšin til dęmis, er furšulegri en orš fį almennilega lżst.

Žaš er rétt hjį žér aš allar vķsindakenningar eru, žegar allt kemur alls, getgįtur. Žaš er hinsvegar smįvęgilegur misskilningur aš vķsindi fįist helst viš sannanir. Žś gętir léttilega fundiš vķsindamann sem er ósammįla mér um žetta, by the way, en svona skil ég žetta.

Žaš er ķ rauninni ekki hęgt aš sanna neitt. Žaš sem er kallaš "kenning" veršur aldrei kallaš "stašreynd" innan vķsindanna. Til dęmis veršur "žróunarkenningin" aldrei aš "žróunarstašreyndinni", né žį "afstęšiskenningin" aš "afstęšiskenningunni", enda bśiš aš sanna hvort tveggja meš meira óyggjandi hętti en hęgt vęri aš bišja um, sönnunargögnin eru yfiržyrmandi.

Sumsé, žaš er ķ rauninni ekki hęgt aš sanna vķsindakenningar, en žaš er hęgt aš afsanna žęr. Til dęmis, ef afstęšiskenningin vęri röng, žį myndi GPS tęki ekki virka. Ef žróunarkenningin vęri röng, ętti DNA fręšin ekki aš sżna fullkomlega samhęft mynstur viš žaš sem viš myndum bśast viš, og ef Mikli Hvellur hefši ekki veriš til stašar, ętti afstęšiskenningin ennfremur ekki aš vera sönn heldur (löng saga).

Žaš sem gerir vķsindakenningu sterka er žvķ ķ rauninni ekki hversu mikiš af sönnunargögnum er fyrir henni, heldur hversu mikiš af sönnunargögnum hefši getaš veriš bśiš aš afsanna hana en gerir žaš ekki. Til dęmis gęti uppgötvun DNA oršiš til žess aš mynstur erfšamengja milli dżrategunda vęri allt öšruvķsi en žaš sem viš myndum bśast viš samkvęmt žróunarkenningunni, en svo er ekki. 

Vķsindakenningar hafa svokölluš "prediction", eša sumsé, žęr segja til um aš heimurinn eigi aš vera į einhvern įkvešinn hįtt (og eru ellegar ekki vķsindalegar kenningar), og sķšan eru fundnar upp leišir til žess aš athuga hvort sį spįdómur standist. Gott dęmi er seinni afstęšiskenning Einsteins, kölluš "general relativity". Hśn spįši fyrir um aš žyngdarafl ętti aš sveigja rśmiš og žar af leišandi ljós sem fer ķ gegnum rśmiš. Ef žaš geršist *ekki*, myndi žaš žżša aš kenningin hlyti aš vera gölluš. Žaš geršist hinsvegar, en *žrįtt fyrir žaš* gęti sannleikurinn veriš annar og dżpri, sem Einstein nįši ekki. Žess vegna er ekki hęgt ķ rauninni aš sanna vķsindakenningar,  vegna žess aš žaš er alltaf hugsanlegt aš fyrirbęriš sé hęgt aš śtskżra betur. Žaš er hinsvegar hęgt aš afsanna žęr, ef žaš sem kenningin leišir af sér stenst ekki.

Vķsindakenning nęr višurkenningu eftir žvķ oftar sem reynt hefur veriš aš afsanna hana meš tilraunum, og žaš mistekist. Žetta er allt saman vitaskuld nokkur einföldun og eflaust gętiršu fundiš vķsindamann sem hefši eitthvaš viš žetta aš athuga hjį mér, en svona skil ég žetta.

Athugašu žó aš žó žaš sé magnaš og skrżtiš aš vita hvaš hafi gerst žegar Mikli Hvellur įtti sér staš (ž.e. sį "tķmi" sem tķminn sjįlfur varš til), žżšir ekki aš žaš sé órannsakanlegt. Žaš kęmi žér į óvart aš komast aš žvķ hversu mikiš viš vitum um tilurš heimsins eins og er, en til žess eru einmitt žessir eindahrašlar notašir. Ennfremur er nś (loksins) bśiš aš finna svarthol śti ķ geimnum sem haga sér nįkvęmlega eins og afstęšiskenning Einsteins spįši fyrir um. Žau eru žvķ ekki lengur hypothetical, heldur eru žau žekkt ķ nįttśrunni. Žaš var hinsvegar snemma į 21. öld ef mig minnir rétt, svo žaš er ekkert skrżtiš aš žś hafir ekki vitaš af žvķ. :)

Sorrķ ef ég hljóma eitthvaš nišrandi, žetta er ekki žannig meint. Gott aš žś hefur engar įhyggjur af žessu. 

Helgi Hrafn Gunnarsson (IP-tala skrįš) 1.7.2008 kl. 20:17

5 Smįmynd: Snorri Magnśsson

Nokkuš góšur Helgi Hrafn og takk fyrir aš ķtreka žaš aš ekkert af texta žķnum hafi veriš meint į nišrandi hįtt.

Ekkert af žvķ sem žś skrifar er nżtt fyrir mér........  :-)

Myndin af mér var tekin, sennilega įriš 1966 (ef ég man rétt), žegar ég var tveggja įra ;-)

Snorri Magnśsson, 1.7.2008 kl. 21:13

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband